Konferencja Green Week 2019 - podsumowanie

Ubiegły tydzień, 15-17 maja br., zapisał się w Brukseli pod hasłem wdrażania unijnej polityki środowiskowej w ramach organizowanej corocznie przez Komisję Europejską najważniejszej konferencji dot. ochrony środowiska i działań na rzecz klimatu Green Week 2019.

W programie konferencji wysokiego szczebla w Brukseli w dniach 15-17 maja znalazło się wiele sesji poświęconych działaniom UE, państw, regionów oraz miast w Europie we wdrażaniu unijnych inicjatyw oraz strategii dot. zmian klimatu oraz ochrony środowiska naturalnego. Seminaria poświęcone były m.in.: strategiom wdrażanym na poziomie UE wspierających innowacyjne i ekologiczne rozwiązania w Europie, kwestiom zanieczyszczenia powietrza, budowaniu świadomości ekologicznej wśród mieszkańców, gospodarce o obiegu zamkniętym i jej wykorzystaniu przez przemysł, a także wykorzystaniu obecnych rozwiązań technologicznych oraz finansowych w przeobrażaniu miast na efektywne energetycznie i ekologiczne. Nie zabrakło również ceremonii rozdania nagród Programu LIFE, podczas której wyróżniono najlepsze projekty zrealizowane w ubiegłym roku w zakresie ochrony środowiska oraz działań na rzecz klimatu w Unii Europejskiej. Wśród finalistów znalazły się dwa polskie projekty LIFE_WZROST_PL oraz LIFE PODKOWIEC+. Ostatecznie nagrody przyznano projektom z Włoch, Hiszpanii oraz Grecji (więcej informacji tutaj).

Dzień otwierający konferencję był przede wszystkim okazją do przedstawienia przez Komisarza Karmenu Vella ds. środowiska, gospodarki morskiej i rybołówstwa Komisji Europejskiej celów środowiskowych UE oraz ambicji, którymi kieruje się Komisja Europejska w tworzeniu unijnej polityki środowiskowej. Oczywiście sukces w osiągnięciu celów na rok 2020, 2030 oraz 2050 zależeć będzie przede wszystkim od sprawności państw członkowskich we wdrażaniu unijnej polityki środowiskowej i monitorowaniu jej działania. Dla przykładu, długofalowe cele na rok 2050 zakładają neutralną dla klimatu gospodarkę w Europie, a strategia przygotowana przez UE nosi tytuł „Czysta planeta dla wszystkich”. Plan zakłada, że poprzez inwestycje w realistyczne rozwiązania technologiczne, wzmocnienie pozycji obywateli i dostosowanie polityki przemysłowej, finansów i badań naukowych, uda się uzyskać lepszą jakość życia w Europie. Według ostatniego badania Eurobarometr (z listopada 2018 r.) 93 proc. Europejczyków uważa, że zmiana klimatu jest spowodowana działalnością człowieka, a 85 proc. zgadza się, że przeciwdziałanie zmianie klimatu i efektywniejsze wykorzystywanie energii mogą przyczynić się do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w Europie (więcej informacji tutaj).

Drugi dzień konferencji był od rana do późnego popołudnia wypełniony seminariami, podczas których goście mogli pogłębiać wiedzę na wybrane przez siebie w programie tematy. Jeden z ciekawszych warsztatów, w którym mogliśmy uczestniczyć poświęcony był gospodarowaniu odpadami i rozwiązaniom, które stosowane są w tym zakresie w Europie. Wszyscy zaproszeni prelegenci zgodzili się, że najważniejszą kwestią w gospodarowaniu odpadami jest przede wszystkim komunikacja z mieszkańcami, a tym samym bezpośrednie zaangażowanie ich w cały proces, który sprawi, że segregacja odpadów będzie dla nich opłacalna. Ciekawym projektem dla zobrazowania tego podejścia jest inicjatywa w Ljubljanie (Słowenia) – PAYT, czyli „pay as you throw”, która zakłada, że wyrzucając śmieci płacimy tylko za ilość wyrzucanych odpadów. Poszczególne śmietniki uruchamiamy za pomocą naszego dowodu osobistego, które przekazują zebrane informacje do systemu i spersonalizowany rachunek za nasze odpady jest nam regularnie przesyłany. Podobne rozwiązania na zasadzie PAYT są już stosowane także w innych rejonach Europy i mają zachęcić mieszkańców do zwiększenia zaangażowania oraz świadomości w produkcji odpadów z gospodarstw domowych.

Kolejny z ciekawszych warsztatów tego dnia prezentował jedno z partnerstw, partnerstwo na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym, powstałe w ramach Agendy Miejskiej UE (EU Urban Agenda), która stanowi program rozwoju miast w Europie. Agenda skupia w sobie partnerstwa (obecnie 14), z których każde poświęcone jest określonym wyzwaniom z jakimi muszą się zmierzyć miasta. Partnerstwa umożliwią miastom, państwom członkowskim, instytucjom UE i zainteresowanym stronom — takim jak organizacje pozarządowe i partnerzy biznesowi — współpracę na równych zasadach, aby znaleźć wspólne sposoby poprawy jakości obszarów miejskich w Unii Europejskiej. Każde z partnerstw przygotowuje Action Plan, który stanowić będzie zbiór wszystkich projektów zrealizowanych w ramach partnerstwa oraz konkretne działania możliwe do wdrożenia w innych miastach (better legislation, better funding, better knowledge). Więcej informacji na temat całej inicjatywy można uzyskać tutaj.

Trzeci dzień konferencji oprócz sesji kończącej całą trzydniową konferencję w Brukseli, był również okazją do uczestniczenia w ostatnich seminariach przygotowanych tego dnia. Podczas spotkania w temacie zanieczyszczenia powietrza przedstawione zostały różne punkty widzenia tego samego problemu z perspektywy poszczególnych zaangażowanych podmiotów/jednostek. Komisja Europejska nakreśliła ogólny zarys problemu w Europie (więcej informacji tutaj), wskazując przede wszystkim na zmniejszające się zanieczyszczenie powietrza pochodzące z przemysłu. Przedstawiono także dwa interesujące projekty, a mianowicie działania jakie zostały podjęte przez Ministerstwo Środowiska w Republice Czeskiej oraz Uniwersytet w Antwerpii (Belgia). Pierwszy projekt „Clean Air Dialogue” dotyczył szerokich konsultacji i sposobów zaangażowania zainteresowanych stron z poziomu rządowego (odgórnie), który zaowocował wielopoziomową współpracą w zarządzaniu problemem zanieczyszczonego powietrza: https://www.mzp.cz/en/news_181108_CAD. Druga inicjatywa dotyczyła współpracy, ale na poziomie obywatelskim. Uniwersytet w Antwerpii zaangażował niesamowicie dużą liczbę mieszkańców Flandrii, ponad 20 000 osób, w projekt „Curious noses” (w wolnym tłumaczeniu „Ciekawskie nosy”), którego celem było stworzenie mapy zanieczyszczeń. Każdy zaangażowany otrzymał do domu bardzo proste w obsłudze urządzenie do mierzenia jakości powietrza. Uzyskany w ten sposób materiał pomoże naukowcom lepiej oszacować ekspozycję mieszkańców na dwutlenek azotu i jego wpływ na zdrowie publiczne, umożliwiając dostarczanie lepszych informacji i zaleceń decydentom.

Cała konferencja raz jeszcze wskazała na ogromny potencjał rozwiązań i inicjatyw prowadzonych w różnych miejscach w Europie. Zaangażowanie oraz wszechogarniający entuzjazm osób uczestniczących w konferencji nie pozostawiał żadnych wątpliwości – odwaga w dokonywaniu zmian i współpraca są kluczem do sukcesu. Ważne, aby inni zechcieli z tego skorzystać i uczyć się z doświadczeń innych. Komisja Europejska umożliwia taką wymianę doświadczeń w obszarze ochrony środowiska poprzez swoje narzędzie TAIEX-EIR. TAIEX wspiera administrację publiczną w zakresie zbliżania, stosowania i egzekwowania dorobku prawnego UE za pomocą partnerskiej wymiany między funkcjonariuszami publicznymi. Państwa członkowskie mogą skorzystać z tego narzędzia w celu wymiany dobrych praktyk dotyczących spełnienia wymogów na przykład w zakresie recyclingu odpadów, ochrony przyrody, poprawy jakości powietrza lub jakości wody i gospodarki wodnej. Część wydatków jest pokrywana przez Komisję Europejską, a chęć zgłoszenia wymaga wypełnienia aplikacji on-line: https://webgate.ec.europa.eu/TMSWebRestrict/applicationForm. Więcej informacji można znaleźć tutaj.
 

Zapraszamy za rok na kolejną konferencję Green Week!

Informacja zamieszczona w ramach realizacji projektu
„Zielona Europa – zróbmy to razem” – edukacja jednostek z województwa pomorskiego w zakresie ochrony środowiska i jego zasobów, zagadnień energetycznych oraz zielonego transportu dofinansowanego ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.