Mniejszy budżet dla Horyzontu Europa?

Przywódcy UE uzgodnili na nadzwyczajnym lipcowym posiedzeniu Rady Europejskiej całościowy pakiet o wartości 1 824,3 mld EUR, który łączy Wieloletnie Ramy Finansowe 2021-2027 oraz instrument odbudowy Next Generation EU, będący odpowiedzią na społeczno-gospodarcze skutki pandemii COVID-19.

Na podstawie szerokich konsultacji przeprowadzonych na szczeblu przewodniczącego Rady Europejskiej oraz prac w ramach Rady zadecydowano o tym, że pula środków finansowych na realizację programu Horyzont Europa ma wynieść 75,9 mld EUR, dodatkowe 5 mld EUR będzie pochodzić z Next Generation EU.

W konkluzjach szczytu Rady Europejskiej zapisano także, że:

„Potrzebne jest wzmocnienie i zwiększenie doskonałości unijnej bazy naukowej i innowacyjnej. Działania w zakresie badań naukowych, rozwoju i innowacji będą się zatem opierać na doskonałości. Program „Horyzont Europa” będzie wspierał państwa objęte inicjatywą szerszego uczestnictwa, aby zwiększyć ich uczestnictwo w programie. Jednocześnie kwestie dysproporcji w poziomach uczestnictwa i przepaści innowacyjnej muszą być nadal przedmiotem działań przy wykorzystaniu różnych środków i inicjatyw, takich jak zachęty dla konsorcjów przyczyniających się do zniwelowania tych nierówności. To, w połączeniu z jednolitym zbiorem zasad, zapewni skuteczną i efektywną, przyszłą europejską politykę w zakresie badań naukowych, która będzie również oferować MŚP i nowym podmiotom lepsze możliwości udziału w programach. Ułatwione zostanie budowanie lepszych powiązań między instytucjami badawczymi i innowacyjnymi w całej Europie, by wzmocnić współpracę badawczą w całej Unii. Przedmiotem szczególnej uwagi będzie koordynacja działań finansowanych w ramach programu „Horyzont Europa” z działaniami wspieranymi z innych programów Unii, w tym za pośrednictwem polityki spójności. W tym kontekście konieczne będą istotne efekty synergii pomiędzy programem „Horyzont Europa” a funduszami strukturalnymi do celów „dzielenia się doskonałością”, a tym samym zwiększenia regionalnego potencjału w zakresie badań naukowych i innowacji oraz zdolności wszystkich regionów do tworzenia klastrów doskonałości.”

źródło: sciencebusiness.net 

Zmniejszenie budżetu Horyzontu Europa spotkało się nie tylko z krytycznymi opiniami Parlamentu Europejskiego, zwłaszcza posłów-sprawozdawców: Dan Nica, Christian Ehler, wyrażonymi w przyjętej rezolucji, ale także wielu stowarzyszeń uniwersyteckich (EUA, LERU, GUILD) czy grup naukowców. Apel przedstawicieli środowisk naukowych w ramach kampanii #EUInvestInKnowledge o zwiększenie środków na edukację, badania i innowacje pozostaje więc nadal bardzo aktualny.

Warto zaznaczyć, że konkluzje Rady obejmują także zmniejszenie budżetów programów: Erasmus+ (21,2 mld euro), Cyfrowa Europa (6,8 mld euro), EU4Health (1,67 mld euro).