Prezydencja Łotwy i nowe technologie

Łotwa właśnie objęła półroczną prezydencję w Radzie UE. Chce uczynić z nowych technologii jeden z punktów kluczowych swojego przewodnictwa w Radzie.

Łotewska prezydencja ma pięć głównych obszarów, na których planuje się skupić. Priorytetem numer jeden jest wypracowane wspólnego stanowiska Rady w sprawie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (GDPR – General Data Protection Regulation).

Ochrona danych

Komisja Europejska przedstawiła rozporządzenie GDPR w 2012 r. w celu ujednolicenia i unowocześnienia zasad rządzących ochroną danych w Europie, jak również zwiększenia kontroli obywateli nad własnymi danymi osobowymi. Parlament Europejski zatwierdził 12 marca 2014 r. stanowisko negocjacyjne w tej kwestii, więc stanowisko Rady jest ostatnim etapem potrzebnym do rozpoczęcia negocjacji trójstronnych pomiędzy nią, PE i Komisją.

Łotysze chcą wypracowania tego stanowiska do końca swojej prezydencji. To jednak nie będzie równoznaczne z bezwarunkową zgodą na przyjęcie nowego rozporządzenia, są więc małe szanse na wejście w życie nowych przepisów w okresie prezydencji Łotwy. Ryga może jednak znacząco przyspieszyć prace legislacyjne, tak by zakończyły się jeszcze w 2015 r.

Bezpieczeństwo sieci

W trakcie łotewskiej prezydencji powinno też dojść do zakończenia trwających negocjacji pomiędzy Parlamentem Europejskim a Radą na temat Dyrektywy ws. środków mających na celu zapewnienie wspólnego wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i informacji w obrębie Unii. Szybki koniec negocjacji powinien umożliwić przyjęcie nowych przepisów jeszcze w tym roku.

Nowa Dyrektywa nałoży na państwa członkowskie i część firm świadczących usługi krytyczne obowiązku odpowiedniego zabezpieczenia sieci i informacji (obecnie zobowiązane są do tego jedynie firmy telekomunikacyjne). Powstaną również zespoły reagowania na zagrożenia komputerowe (tzw. CERT) oraz poprawione zostaną sposoby koordynacji bezpieczeństwa sieci pomiędzy krajami unijnymi. Ponadto, szczególnie narażone firmy i kraje unijne będą regularnie poddawane ewaluacji zagrożeń.

Prawa autorskie w sieci

W trakcie prezydencji mają mieć też miejsce zmiany dotyczące praw autorskich. Europosłanka Julia Reda (Niemcy, Zieloni) z Partii Piratów zaprezentuje 20 stycznia wyniki swojej oceny działania tzw. Dyrektywy Infosoc  z 2001 r. (Dyrektywy w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym, pełny tekst. Już wstępne zapowiedzi publikowane na jej stronie wskazują, że Reda prawdopodobnie  zarekomenduje gruntowe zmiany w Dyrektywie.

Część z zasad tej Dyrektywy zostanie zawarta w nowym projekcie, który Komisja Europejska do czerwca musi przedstawić Radzie UE. Propozycja pakietu jednolitego rynku cyfrowego została przygotowana przez komisarza ds. gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego Güntera Oettingera. Dotyczy ona ochrony praw autorskich w UE, cyberbezpieczeństwa, zakupów i sprzedaży w sieci, zakupów cyfrowych oraz reformy telekomunikacyjnej.

Nowy pakiet telekomunikacyjny

Łotysze chcą też spróbować  wypracować wspólne stanowisko Rady ws. tzw. pakietu telekomunikacyjnego – pełna nazwa: Rozporządzenie ustanawiające środki dotyczące europejskiego jednolitego rynku łączności elektronicznej i mające na celu zapewnienie łączności na całym kontynencie  Parlament Europejski przyjął już swoje stanowisko, więc do rozpoczęcia negocjacji pomiędzy głównymi instytucjami europejskimi potrzeba jeszcze tylko stanowiska Rady UE.

Rozpoczęcie negocjacji w tej kwestii pozwoliłoby na zakończenie procesu tworzenia jednolitego rynku komunikacyjnego. Rada Europejska już w marcu 2013 r. wezwała do jego jak najszybszego utworzenia, więc na ironię zakrawa fakt, że opóźnienia w jego wprowadzaniu biorą się z Rady UE.

Program łotewskiej prezydencji w obszarze nowych technologii prezentuje się bardzo ambitnie. Łotysze mają szanse mocno posunąć do przodu negocjacje w sprawie rozszerzenia jednolitego rynku w dwóch ważnych obszarach – gospodarki cyfrowej i telekomunikacji. Biorąc pod uwagę znaczenie tych obszarów dla obywateli (jak np. w przypadku obniżek stawek roamingowych), Łotwa ma dobrą okazję na poprawę wizerunku Unii Europejskiej wśród jej obywateli.